ارزیابی و کالیبراسیون داده های باران ماهواره trmm در ایستگاه های سینوپتیک ایران

تحقیق حاضر، با هدف ارزیابی میزان دقت داده¬های باران ماهواره trmm در ایستگاه¬های سینوپتیک ایران و کالیبراسیون آن¬ها در مقیاس روزانه، ماهانه، فصلی و سالانه انجام شده است. بدین منظور، ابتدا سری داده¬های روزانه trmm-3b42 و ماهانه trmm-3b43 از سایت ناسا دانلود شد. پس از پردازش اولیه، مقایسه تطبیقی بین داده¬های ماهواره¬ای و داده¬های مشاهده¬ای باران در 87 ایستگاه سینوپتیک واقع در زون¬های اقلیمی ایران (بیابانی، نیمه¬بیابانی، کوهستانی، نیمه¬کوهستانی، بیابان ساحلی و مرطوب ساحلی) در دوره آماری 2009-1998 انجام شد. زون¬های اقلیمی کوهستانی، بیابانی، نیمه¬بیابانی، نیمه¬کوهستانی، بیابان ساحلی و مرطوب ساحلی بترتیب شامل 22، 19، 19، 12، 8 و 7 ایستگاه می¬باشند. برای ارزیابی داده¬های ماهواره¬ای از معیارهای آماری (r، me، mae و rmse) و شاخص¬های مطابقت (pod، far، sr، csi و tss) استفاده شد. نتایج ارزیابی نشان داد که ماهواره trmm مقادیر بارندگی روزانه، ماهانه، فصلی و سالانه را در 68 درصد از کل ایستگاه¬های سینوپتیک انتخابی، بیشتر از مقادیر مشاهده¬ای برآورد می¬کند. داده¬های برآوردی ماهواره trmm در مقیاس روزانه، ماهانه، فصلی و سالانه توزیع مشابهی با الگوی بدست آمده از داده¬های زمینی دارد. این ماهواره، مقدار بارندگی روزانه، ماهانه، فصلی و سالانه را در ایستگاه¬های رامسر، بندر انزلی، رشت و بابلسر با بیشترین مقدار خطا و در ایستگاه¬های زاهدان، بم و اصفهان با کمترین مقدار خطا برآورد می¬کند. به¬ عبارت دیگر trmm در زون مرطوب ساحلی بیشترین خطا و در زون بیابانی کمترین خطا را نشان داد. مقادیر بالای شاخص sr در ایستگاه¬های واقع در زون مرطوب ساحلی نشان می¬دهد که با وجود مقدار خطای بالای برآورد شده، trmm توانسته است وقوع بارندگی در این ایستگاه¬¬ها را بهتر پیش¬بینی کند. بدلیل وجود خطا بین مقادیر trmm و داده¬های زمینی، مقادیر تخمین زده trmm بر اساس مقدار میانگین منطقه¬ای ایستگاه¬های زمینی در مقیاس¬های روزانه، ماهانه، فصلی و سالانه کالیبره شد و ضرایب تصحیح آن¬ها با روش آنالیز رگرسیون خطی بدست آمد. ضریب همبستگی در روابط خطی بدست آمده بیشترین مقدار را با 86/0 و 998/0 در زون نیمه-کوهستانی و کمترین مقدار را با 49/0 و 78/0 در زون مرطوب ساحلی بترتیب در مقیاس روزانه و ماهانه نشان داد. داده¬های کالیبره شده trmm به طور قابل ملاحظه¬ای مشابه یا نزدیک به مقادیر مشاهده¬ای در بیشتر ایستگاه¬های انتخابی بودند.